Hai khái niệm trí tuệ nhân tạo đang được nhắc đến nhiều hiện nay là AI tạo sinh - Generative AI (GenAI) và Tác nhân AI - Agentic AI (AI Agent).

AI tạo sinh (Generative AI)

AI tạo sinh là khả năng sáng tạo của AI. Các hệ thống được thiết kế để tạo ra nội dung, như văn bản, hình ảnh, âm nhạc, video hay viết code. Về bản chất, AI tạo sinh học từ dữ liệu hiện có và sử dụng kiến thức đó để tạo đầu ra mới, độc đáo mô phỏng sự sáng tạo của con người.

Các công cụ nổi bật của làn sóng AI tạo sinh như ChatGPT, Dall-E, Midjourney. Về bản chất, chúng dựa vào mô hình học máy tiên tiến, đặc biệt là các thuật toán mạng nơ-ron thần kinh, để phân tích và cho ra kết quả cuối.

Nhưng AI tạo sinh không hoàn hảo. Đầu ra của chúng chỉ tốt nếu dữ liệu được đào tạo chất lượng cao. Nếu cung cấp dữ liệu thiên vị hoặc không đầy đủ, nó sẽ phản ánh những sai sót. Hơn nữa, nó không thực sự "hiểu" những gì tạo ra, thay vào đó đơn giản chỉ dự đoán những gì có thể xảy ra tiếp theo dựa trên dữ liệu huấn luyện. Dù hạn chế, AI tạo sinh đang cách mạng hóa các ngành công nghiệp, từ tiếp thị đến giải trí.

Tác nhân AI (Agentic AI) 

Trong khi đó, Tác nhân AI là công nghệ có thể giải quyết các vấn đề tự động. Nó được thiết kế để hoạt động tự động nhằm đạt được mục tiêu cụ thể. Không chỉ tạo ra đầu ra, chúng còn đưa ra quyết định, hành động và thích ứng với môi trường thay đổi.

Có thể hình dung Tác nhân AI như bộ não đằng sau xe tự hành, hệ thống tự động hóa quy trình bằng robot hay trợ lý thông minh có thể lên lịch họp và đặt hàng tạp hóa. Nếu trang bị cảm biến, thuật toán, bộ truyền động, như trên robot hình người, chúng thậm chí nhận biết môi trường, xử lý thông tin và thực hiện hành động một cách chủ động.

Điều khiến Tác nhân AI trở nên khác biệt là khả năng hành động có mục đích. Nó không chỉ phản ứng với đầu vào, mà còn xem xét các mục tiêu và đưa ra lựa chọn để đạt được mục tiêu đó. Ví dụ, một máy bay không người lái tự động giao hàng phải vượt qua chướng ngại vật, tối ưu hóa lộ trình và thích ứng với các tình huống không lường trước được, tất cả đều không có sự can thiệp của con người.