Quản lý truy nhập và danh tính (IAM) là gì?
Published on: May 16, 2025
Last updated: September 13, 2025 Xem trên toàn màn hình
Last updated: September 13, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 04 Jan 2023
Phát triển phần mềm linh hoạt theo mô hình Big Bang 645 - 18 May 2021 Cây cầu hiện đại vô dụng nhất thế giới và câu chuyện cái kết của thay đổi yêu cầu 617
- 03 Mar 2020 Giả định (Assumption ) là gì? Tại sao giả định rất quan trọng với dự án? 471
- 18 Mar 2021 Kỹ thuật ước lượng dự án phần mềm linh hoạt dựa vào Story Point - phương pháp T-Shirt Sizing 451
- 03 May 2022 Mô hình Hybrid Agile là gì? 439
- 14 Apr 2019 Product Backlog là gì? Các đặc điểm cơ bản của một Product Backlog 387
- 02 Aug 2023 Tổng hợp một số project tham khảo khi xây dựng các ứng dụng theo mô hình Microservices 379
- 01 Aug 2023 Phân tích yêu cầu phần mềm sẽ nhìn vào thực trạng (AS-IS) hay tương lai (TO-BE)? 364
- 20 Jul 2021 Quản lý và đánh giá công việc theo quy trình TIGO SmartWork 338
- 02 Aug 2021 Product Owner làm gì trước khi bắt đầu sprint đầu tiên của dự án (Sprint Zero)? 313
- 28 Jun 2024 Tại sao các kỹ sư IT giỏi nhất lại là những người theo thuyết bất khả tri về công nghệ (technology agnostics)? 293
- 24 Mar 2019 Scrum giống như bà mẹ chồng, giúp bạn nhìn ra các lỗi sai 271
- 21 Apr 2020 Bảo trì phần mềm là gì? Phân biệt các loại bảo trì 234
- 08 Jan 2022 Yêu cầu thay đổi (Change Request) là gì? Làm thế nào để kiểm soát Change Request? 224
- 10 May 2021 Phát triển Phần mềm Tinh gọn (Lean Software Development) 193
- 08 Feb 2021 Quy trình nâng cấp phần mềm quản trị doanh nghiệp TIGO ERP 179
- 14 Dec 2022 Phương pháp kiểm tra Fagan Inspection là gì? 159
- 14 Aug 2024 Eventual Consistency và Strong Consistency trong Cơ sở dữ liệu phân tán 145
- 10 Aug 2020 Bạn có biết quy tắc thất bại nhanh: Fail early, fail often, fail cheap, but always fail forward 101
- 22 Jul 2020 Quản lý dự án phần mềm trong thực tế và câu chuyện thành công của InfoSys 91
- 11 Mar 2025 Thiên hướng Hành động (Bias for Action) và Thiên hướng Quy trình (Bias for Process) tác động tiêu cực tới "đổi mới và sáng tạo" như thế nào? 54
- 02 Jul 2024 Cẩm Nang Các Thuật Ngữ An Ninh Mạng Dành Cho Người Mới Bắt Đầu 51
- 01 Jun 2025 Thiết Kế Hướng Miền (Domain-Driven Design) hình thành như thế nào trong kiến trúc Lưới Dữ Liệu (Data Mesh)? 47
- 16 Apr 2025 Lãnh đạo linh hoạt: Hành động (Bias for Action) hay không hành động (Non-Action)? 30
- 13 Sep 2024 Cấp quyền và Hủy quyền người dùng (User Provisioning & Deprovisioning) là gì? 29
- 15 Aug 2025 Dự án phần mềm bị trì hoãn và vấn đề "akrasia" 27
- 01 Apr 2025 CTO ra quyết định như thế nào? 26
Tổng quan
Trong kỷ nguyên làm việc kết hợp (hybrid work) và chuyển đổi số, nhân viên, đối tác, nhà thầu đều cần truy nhập vào tài nguyên doanh nghiệp ở bất cứ đâu. Điều này đặt ra yêu cầu bảo mật: làm sao để người đúng có thể truy nhập tài nguyên đúng lúc, trong khi người không đúng bị ngăn chặn.
Đó chính là vai trò của Quản lý truy nhập và danh tính (Identity and Access Management – IAM).
Chức năng cốt lõi của IAM
IAM giúp tổ chức:
- Xác thực (Authentication): kiểm tra danh tính người dùng qua tên đăng nhập, mật khẩu, và các yếu tố bổ sung như MFA (Multi-Factor Authentication).
- Ủy quyền (Authorization): xác định phạm vi truy nhập dựa trên vai trò (RBAC), vị trí, hoặc điều kiện rủi ro.
- Quản lý vòng đời tài khoản: tạo, cập nhật, thu hồi quyền khi nhân sự gia nhập, thay đổi vai trò, hoặc rời tổ chức.
- Giám sát & tuân thủ: ghi lại nhật ký truy nhập, phát hiện bất thường, hỗ trợ kiểm toán và đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật (GDPR, HIPAA, SOX...).
Ưu điểm của IAM
- Tăng cường bảo mật: giảm rủi ro vi phạm dữ liệu nhờ MFA, SSO, mã hóa, và Zero Trust.
- Cải thiện trải nghiệm người dùng: với SSO, nhân viên không cần nhớ nhiều mật khẩu, truy nhập dễ dàng hơn.
- Tiết kiệm chi phí vận hành CNTT: tự động hóa quy trình cấp quyền, reset mật khẩu, và quản lý tài khoản.
- Đảm bảo tuân thủ: IAM cung cấp báo cáo, chứng minh truy nhập đúng người – đúng dữ liệu trong các đợt kiểm toán.
- Hỗ trợ cộng tác linh hoạt: nhân viên, đối tác, nhà cung cấp đều có thể truy nhập theo vai trò được phân quyền, không ảnh hưởng bảo mật.
Nhược điểm và thách thức khi triển khai IAM
- Chi phí cao: đầu tư ban đầu cho phần mềm, hạ tầng và tích hợp hệ thống có thể lớn.
- Độ phức tạp triển khai: cần đồng bộ với hệ thống hiện có (ERP, CRM, ứng dụng nội bộ, cloud apps).
- Phụ thuộc vào chính sách: nếu không định nghĩa vai trò và quyền rõ ràng, IAM có thể trở thành điểm nghẽn.
- Nguy cơ quản trị sai: gán quyền sai hoặc không cập nhật kịp khi nhân viên thay đổi vai trò sẽ tạo lỗ hổng bảo mật.
- Yêu cầu thay đổi văn hóa tổ chức: nhân viên cần thích nghi với quy trình đăng nhập mới, đôi khi gây khó chịu (ví dụ MFA nhiều bước).
Best Fit – Khi nào nên áp dụng IAM?
IAM phù hợp nhất cho:
- Doanh nghiệp vừa và lớn có nhiều nhân viên, đối tác, chi nhánh hoặc làm việc từ xa.
- Tổ chức trong ngành tài chính, y tế, công nghệ – nơi dữ liệu nhạy cảm và quy định tuân thủ nghiêm ngặt.
- Công ty triển khai hybrid cloud hoặc SaaS (Microsoft 365, Salesforce, AWS, Azure, Google Cloud).
- Môi trường Zero Trust – khi doanh nghiệp muốn kiểm soát từng truy nhập theo ngữ cảnh (thiết bị, địa điểm, rủi ro).
- Doanh nghiệp đang mở rộng nhanh, cần quản lý vòng đời tài khoản tự động thay vì thủ công.
Kết luận
IAM không chỉ là công cụ bảo mật mà còn là nền tảng chiến lược để doanh nghiệp vận hành linh hoạt, cộng tác hiệu quả và tuân thủ luật pháp.
Tuy có chi phí và độ phức tạp khi triển khai, nhưng với những tổ chức muốn cân bằng giữa bảo mật – năng suất – tăng trưởng, thì IAM chính là “best fit” giải pháp bảo mật hiện đại.
[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"1\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":false,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":false}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]
Nguồn
{content}
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Mới cập nhật