Cảnh giác các bẫy của mạng xã hội: Hiệu ứng “buồng phản âm” (echo chambers) và thiên kiến xác nhận (confirmation bias)
Last updated: September 09, 2024 Xem trên toàn màn hình



- 26 Jul 2024
"Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng? 1865
- 04 Sep 2021
Tào lao là gì? Các bí quyết để tránh tào lao trong giao tiếp 1282
- 04 Aug 2021
Đừng sợ đi chậm, chỉ sợ đứng yên 835
- 28 Apr 2023
Mô hình Why, How, What là gì? 769
- 12 Nov 2024
"Nhân tình thế thái" là gì? "Thời thế" là gì? 739
- 07 Aug 2024
Kỷ nguyên VUCA và TUNA – Cơ hội phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ nhờ cuộc cách mạng 4.0 707
- 16 Mar 2022
[INFOGRAPHIC] 32 Thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần I) 665
- 01 Aug 2022
20 bài học kinh nghiệm rút ra từ Tam Quốc Diễn Nghĩa 637
- 15 Aug 2024
Kỹ năng thuyết trình với kỹ năng ABC (Accuracy, Brevity, Clarity) 527
- 04 Mar 2023
Top 5 bài kiểm tra tính cách nổi tiếng trong phỏng vấn việc làm tại Nhật Bản 482
- 24 Mar 2021
Hiệu ứng Dunning-Kruger – Ảo tưởng sức mạnh về năng lực của bản thân 450
- 29 Sep 2022
Từ chuyện người ăn xin và chiếc cần câu cá, điều gì là quan trọng nhất: Kiến thức, kỹ năng hay thái độ với cuộc sống 427
- 01 Sep 2022
Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ? 394
- 12 Jul 2023
Vì sao ngày càng nhiều dự án phần mềm thất bại? 386
- 29 Jul 2020
Câu chuyện mài chiếc rìu trước khi chặt cây: Bài học từ tổng thống vĩ đại nhất của nước Mỹ - Abraham Lincoln 345
- 16 Mar 2022
[INFOGRAPHIC] 32 thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần II) 323
- 23 Apr 2023
Không để lỡ tàu khi bước vào cách mạng công nghiệp 4.0 với bài kiểm tra SPI trong tuyển dụng tại Nhật Bản 321
- 04 Sep 2020
IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0? 316
- 04 Oct 2023
Authority bias (Thiên kiến uy quyền) là gì? 311
- 01 May 2022
Có thể xác định vị trí địa lý của địa chỉ IP với độ chính xác đến từng địa chỉ con phố? 302
- 11 Oct 2024
"Kham Nhẫn" Trong Kinh Doanh: Sức Mạnh Của Sự Kiên Nhẫn 296
- 08 Nov 2022
16 phong cách làm việc của người Nhật Bản mà Việt Nam cần học hỏi 292
- 01 Aug 2022
Đỉnh cao ứng xử của kẻ trí tuệ: Nhìn thấu không nói, biết người không bình, hiểu lý không tranh 285
- 01 Aug 2024
Infomercial - Chiến thuật "cô đọng" điều gì đó trong đầu người dùng 263
- 08 Dec 2023
Giải mã bí mật của trò chơi vô hạn và hữu hạn 263
- 11 Sep 2022
Sức mạnh của lời khen 218
- 08 Dec 2023
Hiệu ứng Barnum là gì? Hiệu ứng Barnum tốt hay xấu? 213
- 20 Dec 2022
Bài học quản lý nhân sự từ một trận chung kết bóng đá 204
- 01 Aug 2023
Kỹ năng thời VUCA: Tận mắt thấy tai nghe chưa chắc đã đúng 203
- 04 May 2024
Hiệu ứng FOMO trong phát triển phần mềm 201
- 10 Jul 2021
Chuyên gia chia sẻ các nguyên tắc tư duy sáng tạo hệ thống với tên gọi Systematic Inventive Thinking (SIT) 196
- 04 Sep 2023
Giải mã nhóm tính cách (ISTP - Nhà kỹ thuật) 186
- 22 Jan 2025
Khi ngư dân không thể ra khơi, họ sửa lưới 154
- 12 Jul 2021
Để chuyển đổi số, cần “bẻ gãy” (disrupt) trong tư duy 144
- 07 Jan 2025
Phân biệt Proxy, HMA và VPN 122
- 30 Aug 2024
Suy ngẫm: 30 nguyên tắc xử thế trong quan hệ xã hội 117
- 01 Aug 2022
Bí quyết số 1 cho doanh nghiệp 4.0 với 10 chiến lược phát triển năng lực nhân sự CNTT 110
- 01 Aug 2024
Kỹ năng thời VUCA: Người khôn ngoan thường không tranh cãi vô ích 109
- 21 Mar 2024
12 triết lý sống tối giản bạn nên biết 106
- 11 Mar 2024
30 câu hỏi về triết lý sống sách vở không dạy 99
- 02 Aug 2024
Tổng hợp các câu nói động lực - chất xúc tác cho sự phát triển bản thân 89
- 15 Sep 2020
Hai câu chuyện về dòng nước - Ao tù hay suối nguồn tươi trẻ? 84
- 09 Apr 2025
10 bẫy thao túng bạn có thể chưa biết 84
Hãy thận trọng khi sử dụng mạng xã hội
Mạng xã hội đã mở ra cho chúng ta cánh cửa đến với nguồn thông tin khổng lồ – chỉ cần lướt một lượt newsfeed trên Facebook là bạn có thể cập nhật hàng chục bài viết, chia sẻ từ các báo, cũng như nhiều câu chuyện truyền thông đại chúng khác. Đa số mọi người sẽ không thực sự kiểm tra – hoặc thậm chí đọc qua – mỗi bài viết, và vì thế người ta tiếp nhận nhiều thông tin trong này chỉ qua tiêu đề và vài dòng trích dẫn nhanh.
Đừng để rơi vào cái bẫy của mạng xã hội!
Đối với người làm kinh doanh, điều này có thể dẫn đến việc đọc phải thông tin sai lệch hoặc đưa thông tin đó đến đồng nghiệp, đối tác, khách hàng,… của bạn. Để là một doanh nhân thành công đòi hỏi bạn phải rất am hiểu lĩnh vực của mình. Dưới đây là bốn điều bạn cần chú ý khi tiếp nhận các thông tin trên mạng xã hội.
Bẫy số 1: Hiệu ứng “buồng phản âm” (echo chambers)
Chúng ta lựa chọn tiếp nhận thông tin cùng chiều hướng suy nghĩ của bản thân. Và vì vậy ta liên tục tiếp xúc với các thông tin quen thuộc theo một số quan điểm nhất định. Điều này hạn chế ở chỗ, ta dễ ngộ nhận những quan điểm đó là của cả xã hội trong khi trên thực tế chúng chỉ thuộc về thiểu số. Ví dụ, một người khởi nghiệp (startup) có thể sẽ đọc một bài viết nói về việc phải hối hả cho đến khi đạt được thành công. Tuy nhiên, quan điểm đó là không phù hợp với số đông những người thích sự ổn định khi làm việc cho các công ty.
Làm kinh doanh, bạn cần phải hiểu mọi người, đặc biệt là nhóm khách hàng mục tiêu của mình. Cho dù bạn đang làm việc trong lĩnh vực công nghệ, hàng tiêu dùng hay bất kỳ ngành nào, hãy nhớ những thứ bạn chia sẻ trên mạng xã hội có thể gây bất đồng giữa bạn và khách hàng.
Bẫy số 2: Thiên kiến xác nhận (confirmation bias)
Cùng với hiệu ứng “buồng phảm âm”, tất cả chúng ta còn bị ảnh hưởng bởi thiên kiến xác nhận dựa trên trải nghiệm của bản thân. Chúng ta thường có xu hướng tìm kiếm và chia sẻ thông tin xác nhận lại những gì mà ta đã biết và tin theo.
Tìm hiểu thêm: Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ?
Những người làm kinh doanh lại càng phải đấu tranh với thiên kiến xác nhận nhiều hơn. Họ có nhiều khả năng thay thế giới, nhiều người dành trọn thời gian và tâm huyết để tạo ra sự thay đổi đó. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, rất có thể họ sẽ bỏ qua những quan điểm trái chiều. Vậy nên hãy tập trung vào sự thực, cởi mở với các góc nhìn đối lập và bạn sẽ được dẫn đi đúng hướng.
Liệu bạn có thể vượt qua các bẫy trên?
Đừng nhìn nhận một chiều
Mỗi lần Apple tung ra một mẫu iPhone mới, có vô vàn các bài báo viết về các chức năng và tính năng của sản phẩm mới này. Tác giả của những bài này thường là Apple fans hoặc Android fans, những người có quan điểm hoặc nghiêng về bên này hoặc nghiêng về bên kia. Chính vì vậy, một bên có thể bình luận sản phẩm mới có nhiều tính năng ưu việt hơn phiên bản cũ, trong khi bên kia lại chê giá quá cao và chức năng dành cho nhà phát triển bị hạn chế. Những bài viết này sẽ là nguồn thông tin chủ yếu giúp bạn quyết định có nên mua mẫu iPhone mới nhất hay không.
Hãy dành thời gian để nắm bắt hết toàn bộ quan điểm được nhìn nhận ở nhiều sắc độ, góc nhìn khác nhau trước khi hành động. Đừng đưa ra quyết định chỉ dựa trên những thông tin mà bạn thấy newsfeed.
Thận trọng với thông tin giả
Tin tức giả mạo thực sự nhập nhằng giữa thật giả nhiều hơn là bạn nghĩ, cùng với số lượng cực kì nhiều. Một bài báo có thể chỉ viết về một mẩu thông tin giới hạn hay xoay vòng một câu chuyện khiến nó không còn phản ánh đúng sự thực. Thêm vào đó, thiên kiến cá nhân của người viết sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của tin tức.
Khi bạn bắt đầu đọc thông tin qua góc nhìn thiên kiến của một ai đó, bạn sẽ tự giới hạn khả năng hành động dựa trên những thông tin có cơ sở rõ ràng.
Nguồn: Entrepreneur
