10 bẫy thao túng bạn có thể chưa biết
Last updated: July 31, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 26 Jul 2024
"Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng? 2009 - 11 Feb 2024 Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung 1905
- 01 Oct 2024 "Tâm sinh tướng" là gì? 1199
- 12 Nov 2024 "Nhân tình thế thái" là gì? "Thời thế" là gì? 1055
- 15 Apr 2023 Nghịch lý từ câu chuyện “một chén gạo dưỡng ơn, một đấu gạo gây thù” 496
- 01 Sep 2022 Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ? 462
- 01 Oct 2021 Sự Tự Điều Chỉnh (Self-Regulation) Là Gì? Tại Sao Nó Quan Trọng? 431
- 09 Aug 2019 Nghịch lý Icarus - Nghịch lý nói hay làm dở (Good idea, bad execution) 427
- 09 Aug 2022 Hiệu ứng “rắn hổ mang” (Cobra effect): Khi giải pháp trở thành vấn đề, tưởng vui lại hóa xui 395
- 10 Sep 2024 Cây dừa giữa giông bão: Bình tĩnh sống giữa trạng thái “VUCA” 378
- 18 Jul 2020 Lợi ích cận biên (Marginal Utility) là gì? Qui luật lợi ích cận biên giảm dần 368
- 04 Oct 2023 Authority bias (Thiên kiến uy quyền) là gì? 366
- 12 Jun 2022 Marcus Aurelius: Hạnh phúc phụ thuộc vào chất lượng của những suy nghĩ 359
- 04 Sep 2022 Hiệu ứng cánh bướm là gì? Ý nghĩa và tác động của hiệu ứng cánh bướm 358
- 19 Dec 2023 Hồi tưởng lạc quan (Rosy retrospection): Khi những quá khứ tươi đẹp có thể đe dọa đến tương lai của bạn 350
- 04 Sep 2020 IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0? 344
- 01 May 2022 Có thể xác định vị trí địa lý của địa chỉ IP với độ chính xác đến từng địa chỉ con phố? 338
- 12 Feb 2025 Thành Công Không Chỉ Dựa Vào Chăm Chỉ, Trí Thông Minh Hay Tiền Bạc – Mà Cần "Căn Cơ" 306
- 22 May 2022 Tư duy ngoài hộp (Thinking out of box) là gì? Tại sao quan trọng với sự phát triển của doanh nghiệp? 303
- 01 Aug 2022 Đỉnh cao ứng xử của kẻ trí tuệ: Nhìn thấu không nói, biết người không bình, hiểu lý không tranh 302
- 08 Dec 2023 Giải mã bí mật của trò chơi vô hạn và hữu hạn 291
- 01 Aug 2024 Infomercial - Chiến thuật "cô đọng" điều gì đó trong đầu người dùng 290
- 14 Sep 2024 11 Cơ Chế Tâm Lý Che Giấu Cần Nhận Diện Để Hiểu Bản Thân và Người Khác 290
- 08 Dec 2023 Hiệu ứng Barnum là gì? Hiệu ứng Barnum tốt hay xấu? 272
- 13 Feb 2025 Căn Cơ Là Gì? Yếu Tố Quyết Định Thành Bại Trong Cuộc Sống 241
- 04 May 2024 Hiệu ứng FOMO trong phát triển phần mềm 233
- 04 Sep 2023 Giải mã nhóm tính cách (ISTP - Nhà kỹ thuật) 203
- 02 Oct 2023 OCEAN: Mô hình 5 tính cách Big Five 183
- 01 Sep 2023 Định luật Goodhart và định luật Campbell - Nghịch lý về thành tích 181
- 02 Oct 2023 Ngôi Chùa Trăm Năm và Viên Gạch Vỡ: Bài Học Thấm Thía Về Lỗi Nhỏ Trong Bức Tranh Lớn 179
- 03 Sep 2020 Hiệu ứng rắn hổ mang, Luật Goodhart, Campbell & Chuyện thi cử 174
- 10 Sep 2024 Tại sao những thứ chúng ta muốn lại ít khi có được? 169
- 07 Jan 2025 Phân biệt Proxy, HMA và VPN 163
- 01 Jan 2025 Phương Pháp Shadow Work: Chìa Khóa Chữa Lành Và Phát Triển Bản Thân 141
- 09 Jan 2025 10 Nghịch Lý Cuộc Sống Từ Phim Upstream (nghịch hành nhân sinh): Đối Mặt Rủi Ro Trong Thời Đại VUCA 139
- 16 Feb 2024 Nghịch lý của sự hoàn hảo: AI có thể quá tốt để sử dụng? 132
- 15 Mar 2024 Tê liệt vì suy nghĩ quá nhiều (Analysis Paralysis) là gì? 128
- 02 May 2024 "Viên đạn bọc đường" là gì? Làm sao để nhận diện "viên đạn bọc đường"? 124
- 11 Sep 2020 Nghịch lý kinh doanh tại Mỹ: Chăm sóc khách hàng không tốt, nhưng công ty lại lãi lớn 124
- 21 Mar 2024 12 triết lý sống tối giản bạn nên biết 118
- 02 Aug 2024 Tổng hợp các câu nói động lực - chất xúc tác cho sự phát triển bản thân 102
- 01 Nov 2023 Lòng Tham Vi Tế: Khi Chúng Ta Chạy Theo Miễn Phí Mà Không Biết Đang Đánh Đổi Điều Gì 92
- 02 May 2024 Những trích dẫn hàng đầu của Albert Einstein để truyền cảm hứng và động lực 89
- 13 Apr 2024 Bài học từ con cua trong cái xô: Vì sao bạn luôn bị lực kéo vô hình kéo ngược trở lại? 84
- 08 May 2024 Ghosting và Thao Túng Tâm Lý: Những Điều Gen Z Cần Biết để Bảo Vệ Bản Thân 69
- 18 Jan 2025 Echoist là kiểu người gì? Echoist khác với người hướng nội và người ái kỷ như thế nào? 63
- 22 Sep 2024 Hội chứng Zeigarnik – Tại sao những công việc dở dang "đọng" lại trong trí nhớ lâu hơn các công việc đã hoàn thành? 60
- 29 Dec 2024 Phí Phạm Không Phải Lúc Nào Cũng Xấu – Đây Là Lý Do Tại Sao! 58
- 16 May 2024 Nghịch lý Allais: Khi con người không “lý trí” như kinh tế học tưởng 57
- 01 Nov 2024 Đừng Chỉ Làm Việc, Hãy Trưởng Thành: Bốn Bài Học Từ Thiền Nhật Bản 50
- 01 May 2025 Vì Sao Các Cửa Hàng Trung Quốc Không Vội Vã Phục Vụ Khách Hàng? 44
- 07 Feb 2025 Buyer’s remorse: Sự hối hận của người mua sau khi chốt đơn mua hàng 43
- 01 Jul 2020 8 Thiên Kiến Nhận Thức Mà Người Quản Lý Dự Án Cần Cảnh Giác 36
- 02 Jul 2024 Cẩm Nang Các Thuật Ngữ An Ninh Mạng Dành Cho Người Mới Bắt Đầu 32
Bạn đã bao giờ nhận ra quá muộn rằng mình đã bị thao túng chưa? Giống như ai đó đưa cho bạn chìa khóa để mở cửa… chỉ để sau đó phát hiện ra chìa khóa là giả khi bạn đang vội cần nó.
Sự thao túng như vậy thường không ồn ào. Không rõ ràng. Nó âm thầm, mang tính chiến lược—một sự kìm kẹp chậm rãi đối với cảm xúc, suy nghĩ, quyết định của bạn. Phần đáng sợ nhất là gì? Hầu hết mọi người thậm chí không thấy điều đó xảy ra… cho đến khi quá muộn.
Nhưng nếu bạn phát hiện ra các dấu hiệu sớm, bạn có thể thoát khỏi cái bẫy. Ngay cả khi MỘT trong mười dấu hiệu này có vẻ quen thuộc, bạn không chỉ đang bị thao túng—bạn đã bị mắc kẹt trong lưới rồi.
DẤU HIỆU #1: LỢI DỤNG LÒNG TRẮC ẨN CỦA BẠN (WEAPONIZING YOUR EMPATHY)
Một người đang vật lộn xử lý công việc đang rất gấp, trong khi người kia chỉ đứng nhìn thản nhiên
Bạn đã bao giờ cảm thấy như mình đang gánh hết mọi vấn đề của người khác…trong khi họ chỉ ngồi yên và để mặc bạn?
Ban đầu, việc giúp đỡ họ có vẻ rất tự nhiên. Nhưng chẳng mấy chốc, vấn đề của họ lại trở thành GÁNH NẶNG của bạn.
Họ đi làm trễ? Bạn là người giúp họ nghĩ ra một cái cớ.
Họ gây ra rắc rối? Bạn là người đứng ra xử lý hậu quả.
Đây không phải là sự phụ thuộc – đây là thao túng.
Họ khiến bạn tin rằng chỉ có bạn mới thực sự hiểu và quan tâm đến họ.
Và nếu bạn cố gắng rút lui?
Họ khiến bạn cảm thấy có lỗi vì đã “bỏ rơi” họ.
Nhưng đó mới chỉ là bước khởi đầu.
Khi họ đã “móc nối” được cảm xúc của bạn, họ sẽ tiếp tục đẩy xa hơn nữa…
DẤU HIỆU #2: BẺ CONG SỰ THẬT (GASLIGHTING)
Một người đang nhìn vào tấm ảnh cũ, nhưng ai đó đang chỉnh sửa nó
Bạn đã bao giờ bị thuyết phục rằng ký ức của mình là sai chưa?
“Chuyện đó chưa từng xảy ra.”
“Bạn nhạy cảm quá.”
“Bạn tưởng tượng ra thôi.”
Gaslighting không chỉ là nói dối – mà là viết lại thực tại (Rewriting Reality), đến mức bạn không còn tin vào chính mình.
Bạn bắt gặp họ đang tán tỉnh người khác? Họ nói bạn phản ứng thái quá.
Bạn nhớ rõ một cuộc trò chuyện? Họ bảo bạn đang bịa đặt.
Họ tạo ra sự nghi ngờ, vì một người đang bối rối rất dễ bị kiểm soát.
Và một khi bạn không còn tin vào trí nhớ của mình, bạn sẽ bắt đầu phụ thuộc vào HỌ để biết điều gì là thật.
DẤU HIỆU #3: TRÒ CHƠI QUYỀN LỰC THẦM LẶNG (THE SILENT POWER PLAY)
Bạn đã bao giờ cảm thấy như mình đang đi trên đống lửa mà không biết tại sao? Họ đột nhiên im lặng, lạnh lùng, xa cách… Bạn không làm gì sai, nhưng bạn lại cảm thấy mình là người phải sửa chữa mọi thứ.
Đây là một cái bẫy. Họ khiến bạn phải đuổi theo họ, và ngay khi bạn bắt đầu đuổi theo, họ sẽ nắm quyền kiểm soát.
Bạn không đồng ý với họ? Họ biến mất. Bạn cố gắng nói chuyện? Họ tỏ ra lạnh lùng. Và cuối cùng, bạn là người phải xin lỗi—mặc dù họ đã bỏ đi.
DẤU HIỆU #4: ĐỔ LỖI CHO NGƯỜI KHÁC (SHIFTING BLAME)
Một người làm vỡ ly nhưng lại chỉ tay đổ lỗi cho người khác
Bạn đã bao giờ xin lỗi vì điều gì đó mà bạn thậm chí không làm?
Họ gây ra lỗi – nhưng bằng cách nào đó, lỗi lại là của BẠN.
Họ đùng đùng nổi giận, nhưng sau đó lại nói: “Ồ, nếu bạn không khiến tôi cảm thấy như vậy, tôi đã không nổi điên lên.”
Bỗng dưng, hành vi xấu của HỌ là trách nhiệm của BẠN.
Họ chưa bao giờ chịu trách nhiệm về việc mình làm.
Và bạn càng cố gắng sửa chữa mọi chuyện, thì họ lại càng có quyền kiểm soát bạn nhiều hơn.
Các thí dụ:
Tình huống 1: Con làm bể cốc thủy tinh.
Cha/mẹ nói:
"Tại con không cẩn thận chứ không phải vì để ly quá sát mép bàn."
👉 Trong khi người lớn chính là người để ly sai chỗ, gây nguy hiểm.
Tình huống 2: Chồng nổi điên vì lấy chiếc bát thì thò tay vào đúng con dao trong rổ bát với mũi dao quay ra ngoài.
Chống: Sao em để dao nguy hiểm như vậy?
Vợ : "Tại anh không cẩn thận chứ không phải vì con dao."
👉 Người vợ ngụy biện việc để dao không đúng chỗ, không đúng cách có thể gây nguy hiểm.
Tình huống 3: Trong công ty:Sếp nói: "Do nhân viên không hiểu ý tôi nên dự án thất bại."
👉 Thực tế là sếp chưa bao nói rõ ràng từ đầu, nhưng đến cuối lại đổ lỗi cho nhân viên.
Tình huống 4: Trong nhóm bạn, một người làm lộ bí mật bạn thân.
Họ biện minh:
"Tớ đâu có cố ý, là tại cậu kể quá nhiều người nên mới bị lộ."
👉 Thay vì nhận lỗi vì đã không giữ kín, họ đổ lỗi ngược lại cho bạn.
DẤU HIỆU #5: BẪY TỘI LỖI (THE GUILT TRAP)
Bạn đã bao giờ cảm thấy tội lỗi chỉ vì muốn bảo vệ chính mình?
Bạn nói rằng bạn cần không gian?
Họ trả lời, "Ồ, tôi đoán là anh không quan tâm đến tôi".
Họ đáp lại: “Ồ, hóa ra bạn chẳng quan tâm gì đến tôi cả.”
Họ không la hét. Họ không đe dọa.
Họ chỉ thể hiện sự thất vọng vừa đủ để khiến bạn cảm thấy mình là người xấu.
Đó chính là sự thao túng - bẫy tội lỗi (the guilt trap).
DẤU HIỆU #6: BỎ BOM TÌNH YÊU BOM VÀ TẨU THOÁT (LOVE BOMBING & WITHDRAWAL)
Lúc đầu, họ tràn ngập tình yêu với bạn, sau đó đột nhiên rút lui.
Chu kỳ tình cảm và sự lạnh lùng này tạo ra sự nghiện ngập. Bạn khao khát sự chấp thuận của họ và sẽ làm bất cứ điều gì để có được nó trở lại. Bạn càng theo đuổi, họ càng kiểm soát bạn.
DẤU HIỆU #7: CHIẾN THUẬT "TAM GIÁC HÓA" (TRIANGULATION) - DÙNG NGƯỜI KHÁC CHỐNG LẠI BẠN
Họ đưa một người thứ ba vào cuộc xung đột của bạn. "Ồ, ngay cả Sarah cũng nghĩ rằng bạn đang đối xử không công bằng với mọi người".
Đột nhiên, không chỉ còn là họ chống lại bạn – mà là cả thế giới đều chống lại bạn.
Họ dùng người khác để củng cố cho sự thao túng của mình, khiến bạn cảm thấy cô lập, bị áp đảo, và luôn cảm thấy bản thân sai – ngay cả khi bạn là người đúng.
DẤU HIỆU #8: CHIẾN THUẬT KHAN HIẾM - NỖI SỢ MẤT MÁT (THE SCARCITY TACTIC - FEAR OF LOSS)
Họ khiến bạn cảm thấy như sắp hết thời gian.
“Nếu bây giờ bạn không quyết định, thì cơ hội sẽ mất mãi mãi.”
“Nếu bạn không tha thứ cho tôi, thì chúng ta kết thúc tại đây.”
Bằng cách tạo cảm giác gấp gáp, họ buộc bạn hành động trái với suy nghĩ sáng suốt của chính mình.
Bạn không còn thời gian để cân nhắc – bạn chỉ kịp phản ứng trong hoảng loạn.
DẤU HIỆU #9: ĐÓNG VAI NẠN NHÂN (PLAYING THE VICTIM - LEARNED HELPLESSNESS)
Họ luôn từ chối chịu trách nhiệm, mà thay vào đó lại đổ lỗi cho cả thế giới quanh họ. Họ hờn cả thế giới.
Bất kể chuyện gì xảy ra, đó không bao giờ là lỗi của họ. Họ luôn là nạn nhân – của hoàn cảnh, của người khác, hoặc của số phận.
Bằng cách liên tục mô tả bản thân là người bất lực, họ khiến bạn cảm thông – và đồng thời có cớ để không bao giờ thay đổi hành vi của mình.
DẤU HIỆU #10: TIÊU CHUẨN BẤT KHẢ KHI - DI CHUYỂN CỘT MỐC (THE IMPOSSIBLE STANDARD (MOVING THE GOALPOSTS)
Một người đang chạy về đích, nhưng vạch đích cứ liên tục bị đẩy xa hơn
Dù bạn cố gắng đến đâu, cũng không bao giờ là đủ.
Bạn đáp ứng yêu cầu của họ, nhưng đột nhiên, luật chơi lại thay đổi.
Họ tạo ra một vòng lặp bất tận khiến bạn phải liên tục làm vừa lòng họ, đảm bảo rằng bạn luôn cố gắng – nhưng không bao giờ đạt được.
Tạm Kết
Những kẻ thao túng không BAO GIỜ trông giống kẻ thao túng… cho đến khi bạn nhìn thấu họ.
Nhưng một khi bạn nhận ra những “sợi dây” họ đang giật phía sau – khi đó trò chơi kết thúc.
Cách duy nhất để chiến thắng? Nhận ra trò chơi trước khi họ kịp áp dụng nó lên bạn.
Nếu bạn thấy những dấu hiệu này…Đã đến lúc giành lại quyền kiểm soát.
Khám phá thêm các chủ đề sau
01062025105620_thumb.png "Cách nhìn người: Dựa vào kết quả, động cơ, phẩm chất ẩn giấu và tư tưởng sống")
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
